Θωμάς Δούζης, Έργον: «Παντρέψαμε τα εστιατόρια με τα delis»
Συνέντευξη με το δυναμικό επιχειρηματία της διατροφής και της εστίασης.
Το χαμογελαστό αγόρι από τη Θεσσαλονίκη που αγωνιζόταν να τυποποιήσει εξαιρετικά ελληνικά αγροδιατροφικά προϊόντα και να τα μαρκετάρει στην ελληνική και τη διεθνή αγορά, μεγάλωσε. Έγινε ένας κοσμοπολίτης επιχειρηματίας με δίκτυο παντοπωλείων/εστιατορίων σε τρεις ηπείρους. Αν κάτι παραμένει σταθερό στο χρόνο είναι η επιμονή του ότι το «καλό (ελληνικό προϊόν) θα νικήσει» και, φυσικά, το ζεστό χαμόγελό του.
Συνέντευξη στο Θανάση Αντωνίου. Φωτογραφίες: Ergonfoods.
Παρά το ιδιαίτερα βαρύ πρόγραμμά του, το οποίο έγινε ακόμα βαρύτερο το τελευταίο διάστημα εξαιτίας των δραστηριοτήτων του σε τρεις πλέον ηπείρους, ο Θωμάς Δούζης του ομίλου Έργον, βρήκε λίγο χρόνο για να απαντήσει στις ερωτήσεις μας.
Τον συναντήσαμε στο περιθώριο εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και αφορούσε τις ελληνικές startup εταιρείες στον αγροδιατροφικό τομέα, εκδήλωση στην οποία ο ίδιος κατέθεσε την πλούσια εμπειρία του από τη δική του πορεία στο πέλαγος των επιχειρήσεων. Εκεί, και μπροστά σε ένα ακροατήριο νέων επιχειρηματιών ή σπουδαστών, ο Θωμάς Δούζης θυμήθηκε τα πρώτα βήματά του στον κλάδο.
Ανακάλεσε στο μυαλό του και περιέγραψε την προσπάθεια που κατέβαλε να πείσει Έλληνες παραγωγούς να κυκλοφορήσουν τα προϊόντα τους κάτω από το δικό του label, εξασφαλίζοντάς τους έτσι πρόσβαση σε ένα ευρύ δίκτυο διανομής και εξέφρασε την έκπληξή του όταν βλέπει σήμερα, μεγαλοστελέχη κορυφαίων πολυεθνικών εταιρειών, όπως η Apple και η Google, να κατεβαίνουν από τα γραφεία τους στο Λονδίνο, το μεσημεράκι κατά την ώρα του διαλείμματός τους, να μπαίνουν στο κατάστημα της Ergon και να παραγγέλνουν ένα περιποιημένο …μουσακά.
Απάντησε επίσης στις ερωτήσεις του κοινού και εξήγησε στα νέα παιδιά ότι «δεν μπορείς με μια επίσκεψη σε μια – δυο διεθνείς εκθέσεις να πουλήσεις υψηλής ποιότητας προϊόντα στο εξωτερικό. Χρειάζεται ένα γραφείο το οποίο να δουλεύει συνεχώς και να μπορεί να αντιμετωπίσει τα κόστη της διανομής στα οποία δεν μπορεί να αντεπεξέλθει ένας μεμονωμένος παραγωγός».
Όσο αφορά την άποψή του για το κλίμα που διαμορφώνει η κεντρική εξουσία στους Έλληνες επιχειρηματίες, ήταν μάλλον σιβυλλικός: «είναι σαν να προσπαθείς να παίξεις ποδόσφαιρο και κάποιος να σου κουνάει το γήπεδο».
Grill| Ανακοινώσατε πρόσφατα το πέρας της επένδυσής σας τις Βρυξέλλες. Πείτε μας λίγα λόγια για το εγχείρημα.
Θωμάς Δούζης| Το πρώτο κατάστημα στις Βρυξέλλες ήταν πολύ βοηθητικό στο να δημιουργηθεί και το επόμενο κατάστημα. Είδαμε ότι η αγορά των Βρυξελλών αγκάλιασε το φαγητό μας και πως ζητούσε κι άλλο. Έτσι κι έγινε. Οι δυσκολίες ήταν σχεδόν μηδαμινές, μιας και πια γνωρίζαμε την αγορά, τα τεχνικά ήταν ήδη στημένα από το πρώτο κατάστημα και το όνομά μας ήταν γνωστότερο απ’ όταν αρχικά εισήλθαμε στη συγκεκριμένη αγορά.
Διαπιστώνουμε ένα «κύμα» ανοιγμάτων από Έλληνες επιχειρηματίες του δικού σας αλλά και μικρότερου βεληνεκούς σε ευρωπαϊκές πόλεις. Τι γνώμη έχετε για τις προοπτικές της ελληνικής εστιατορικής, ως επιχειρηματική δράση αλλά κι ως γευστική πρόταση;
Το άνοιγμα στο εξωτερικό δεν νομίζω πως μπορεί να κριθεί κάπως αρνητικά. Η εξωστρέφεια είναι κάτι που χρειάζεται γενικά η ελληνική οικονομία και -γιατί όχι και- η ελληνική εστιατορική. Επιχειρηματικά είναι σίγουρα κάτι δύσκολο να αντεπεξέλθει κανείς στις ξένες μεγαλουπόλεις, από πολλές απόψεις, ωστόσο με καλή έρευνα και οργάνωση σίγουρα δεν είναι ακατόρθωτο, ακόμα και για τις μικρότερου βεληνεκούς επιχειρήσεις.
Μήπως η Ελλάδα «ξανα-ανακαλύπτεται» από τους ξένους ή έρχεται η ώρα να απολαύσει αυτό που της αξίζει εδώ και δεκαετίες; Είναι «μόδα»;
Ως γευστική πρόταση, το ελληνικό φαγητό είναι κάτι που πρέπει να μαθευτεί, σε αυτό στοχεύουμε κι εμείς άλλωστε. Τώρα, όσον αφορά το αν είναι «μόδα» ή όχι, μάλλον θα το δείξει η πορεία. Πάντως σίγουρα μπορεί να μην είναι μόδα. Η ελληνική γη έχει να προσφέρει εκλεκτά υλικά και η ελληνική κουζίνα μοναδικές γεύσεις. Είναι άδικο που τόσα χρόνια δεν εξελίχθηκε/εκσυγχρονίστηκε περαιτέρω.
Θεωρείτε απαραίτητο ένα εστιατόριο Έλληνα επιχειρηματία στο εξωτερικό να υποστηρίζεται από μια εταιρεία διακίνησης τροφίμων/ ποτών, όπως η δική σας Έργον;
Σίγουρα δεν είναι απαγορευτικό το να μην προέρχεται ο επιχειρηματίας από το χώρο εστίασης ή τροφίμων. Ωστόσο, στη δική μας περίπτωση, το να είμαστε οι ίδιοι μας οι προμηθευτές στα εστιατόρια, ενώ παράλληλα να πουλάμε και λιανική, μας δίνει ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Η ποιότητα είναι ίσως το μεγαλύτερο αυτών. Γνωρίζουμε τι παίρνουμε, από πού και είναι πάντα το ίδιο εκλεκτό και αυθεντικό, χωρίς να παρουσιάζει διακυμάνσεις και διαφοροποιήσεις στην ποιότητα, κάτι που μας κάνει και να ξεχωρίζουμε τελικά.
Τι είναι προτιμότερο για το εξωτερικό: franchising ή ιδιόκτητη επιχείρηση;
Αυτό δεν είναι de facto. Εξαρτάται από την αγορά, τις δυνατότητες και το τι κρίνουμε κάθε φορά καλύτερο για την επιχείρησή μας. Σε άλλες χώρες έχουμε λειτουργήσει με franchise στο εξωτερικό, ενώ κάποια άλλα καταστήματα είναι δικά μας. Εξαρτάται κάθε φορά, αλλά δεν είναι απαγορευτικό ή απαραίτητο τίποτα από τα δυο.
Προωθείτε το σκεπτικό καταστήματος όπου η πώληση λιανικής συνυπάρχει με την υψηλή γαστρονομία; Γιατί; Για να δημιουργήσετε μια ενιαία αίσθηση ‘αυθεντικότητας’;
Είναι κυρίως θέμα εμπειρίας και της αυθεντικότητας αυτής όσον αφορά το «ελληνικό». Ήταν -και είναι- σημαντικό για εμάς να δοκιμάσουν όσο γίνεται περισσότεροι τις ελληνικές γεύσεις και τα ελληνικά προϊόντα. Ωστόσο, η μαγεία χανόταν κάπου εκεί. Θέλαμε το φαγητό, όχι απλά το παραδοσιακό φαγητό, αλλά η ελληνική κουζίνα εκσυγχρονισμένη με πινελιές υψηλής γαστρονομίας, να είναι κάτι που όλοι θα μπορούσαν επίσης να γευτούν και να απολαύσουν. Οπότε εκεί έγινε και το «πάντρεμα» των εστιατορίων με τα delis.
Η οικονομική κρίση έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην κατανάλωση. Με δεδομένο ότι τα δικά σας θεωρούνται -ως επί το πλείστον- premium προϊόντα, πως βλέπετε να κινείται η ελληνική αγορά; Νιώθετε να ‘απειλείται’ η ποιότητα στην εστίαση και τη διατροφή;
Δεν είμαστε σίγουροι κατά πόσο αυτό όντως ισχύει. Ίσως απλά πρόκειται για έναν κύκλο που κάποια στιγμή θα κλείσει. Και περισσότερο, όσον αφορά εμάς, βάσει των όσων ακούμε, η αξία που παρέχουμε, κάτι που μας εντάσσει και στη premium αγορά, αντισταθμίζει το θέμα τιμής. Η διατροφή και η εστίαση, ωστόσο, δεν νομίζουμε πως απειλούνται.
Πως αντιμετωπίζετε τις πιέσεις των πελατών σας που απολαμβάνουν – και κατανοούν σε μεγάλο βαθμό- την ποιότητά σας αλλά ζητούν μειώσεις τιμών;
Όπως σας είπα προηγουμένως, οι πελάτες μας κατανοούν ποιοι είμαστε και τι προσφέρουμε. Επίσης βλέπουν και καταλαβαίνουν την ποιότητα στις πρώτες ύλες, αλλά και τις υπηρεσίες μας. Οπότε δεν υπάρχουν πιέσεις όσον αφορά την τιμή. Άλλωστε, δεδομένων των παραπάνω, μάλλον δεν κατατασσόμαστε ως «ακριβοί», ειδικά στις ξένες αγορές.
Πείτε μας λίγα λόγια – κάτι σαν χρονολόγιο- για την πορεία των εστιατορίων Έργον μετά από τη ναυαρχίδα της Θεσσαλονίκης.
Αν κάτι θα έπρεπε να σχολιαστεί εδώ, μάλλον είναι πως όλα έγιναν αρκετά γρήγορα. Με δυσκολία το καταλάβαμε και οι ίδιοι το πόσο γρήγορα μεγαλώσαμε. Από το Sani Resort, στα πρώτα νησιά, και στην Κούσκουρα της Θεσσαλονίκης (το πρώτο μας κατάστημα που ήταν κατά πολύ μικρότερο της Αγοράς). Έπειτα κι άλλα ανοίγματα στην Ελλάδα, τελικά το πρώτο στο εξωτερικό, στο Λονδίνο, έπειτα στις Βρυξέλλες και μετά η «ναυαρχίδα» μας –όπως λέτε κι εσείς-, η Αγορά. Κάπου εδώ άνοιξε και το pop-up μαγαζί μας στην Αμερική. Ακολούθησαν κι άλλα νησιά, το δεύτερο των Βρυξελλών και το τελευταίο μας και θριαμβευτικό –θα λέγαμε- άνοιγμα στην Σιγκαπούρη, που είναι και το πρώτο μας κατάστημα στην Ασία. Και το πρώτο ελληνικό εστιατόριο μεγάλης ελληνικής αλυσίδας στην Ασία.
Ποια είναι τα επόμενα εστιατορικά σας σχέδια; Είναι προϋπόθεση η συγκεκριμένη χώρα ή πόλη να έχει την εμπειρία της ελληνικής εστίασης/κουλτούρας;
Ο επόμενος μεγάλος στόχος μας μάλλον είναι η Αμερική. Ωστόσο, όλες οι αγορές μπορούν να είναι στόχοι. Η ευελιξία είναι το κλειδί εδώ. Όσον αφορά την ήδη υπάρχουσα εμπειρία της ελληνικής εστίασης/κουλτούρας, θα μπορούσε να είναι θετικό, αλλά και αρνητικό. Σίγουρα όμως δεν αποτελεί εμπόδιο.
Πως κρίνετε μέχρι αυτή τη στιγμή την πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης όσο αφορά τη μαζική εστίαση;
Πρέπει να παίξουμε στο γήπεδο που έχουμε και αυτοί είναι και οι όροι. Δεν έχουμε παρά να συνεχίσουμε να παίζουμε όπως μπορούμε.
Πως έκλεισε οικονομικά για την Έργον το 2016; Ποιους στόχους έχετε θέσει για το 2017;
Το 2016 έκλεισε με την ERGON να έχει πετύχει τους στόχους της. Και το ίδιο αναμένουμε να γίνει και το 2017. Μέσα σε αυτούς είναι σίγουρα η μεγαλύτερη ανάπτυξη του δικτύου μας στο εξωτερικό, με σκοπό και την αύξηση της εξαγωγικής μας δύναμης. Και ως τώρα, είμαστε θετικοί.