Συμπληρώνει 30 χρόνια δυναμικής παρουσίας στο ελληνικό κρασί. Εξάγει προϊόντα του σε κορυφαίες αγορές του εξωτερικού και σχεδιάζει αναβάθμιση του οινοποιείου του προκειμένου να γίνει ένας τουριστικός προορισμός για Έλληνες και ξένους οινόφιλους που ήδη τον εκτιμούν για τη δουλειά του. Ο Θοδωρής Δερέσκος μάς ξεναγεί στην γαλήνη του μεσσηνιακού τοπίου και στην επιχείρησή του.
Κλεισμένο μέσα σε μια πανέμορφη κοιλάδα με αμπέλια που ανεβοκατεβαίνουν σε μικρούς λοφίσκους, το οινοποιείο του Θοδωρή Δερέσκου στην Φλόκα, έναν οικισμό έξω από τους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας, μοιάζει να έχει βγει από καρτ-ποστάλ της Τοσκάνης. Τον επισκεφτήκαμε σε μια εποχή που η γη αρχίζει πια να… καφετίζει σε όλη την περιοχή και η ζύμωση του μούστου στις δεξαμενές της Οινοποιίας Δερέσκου βρίσκεται στα πρώτα στάδιά της.
Αριθμοί…
Το τοπίο είναι μαγευτικό. Η πραγματικότητα, όμως, που βιώνει ο παραγωγός δεν είναι ειδυλλιακή και το πρόβλημα, σύμφωνα με τον Θοδωρή Δερέσκο, ξεκινάει από τους αριθμούς και την αναντιστοιχία ανάπτυξης ανάμεσα στην αμπελουργία που υστερεί και την οινοποίηση που έχει προχωρήσει. «Τα νούμερα είναι πολύ μικρά στην περιοχή μας» λέει ο Θοδωρής Δερέσκος κι εξηγεί: «Οι κλήροι είναι μικροί. Η παραγωγή σταφυλιού είναι μικρή. Στην Μεσσηνία έχει ‘φύγει’ τις τελευταίες δεκαετίες το 50% των αμπελώνων. Ξεριζωθήκανε, φεύγουν κι οι παλιοί παραγωγοί μαζί τους. Όταν ήρθα εδώ, ο Συνεταιρισμός έπαιρνε 10.000 τόνους κρασί και σήμερα παίρνει 1.000 τόνους».
Ο ίδιος όχι μόνο δεν μειώνει, αλλά σκοπεύει να αυξήσει τη γη που καλλιεργεί. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι δεν υπάρχει διαθέσιμη γη. Ο ενιαίος αμπελώνας είναι είδος προς εξαφάνιση. «Είναι πολύ σημαντικός παράγοντας ο αμπελώνας. Μπορείς να διορθώσεις αρκετά πράγματα στο οινοποιείο, αλλά η αλήθεια είναι ότι αν δεν έχεις καλή πρώτη ύλη δεν μπορείς να κάνεις πολλά πράγματα. Για να φτιάξεις ένα ‘μεγάλο’ κρασί, χρειάζεται ένας πολύ καλός αμπελώνας» υποστηρίζει.
Πολιτεία, ποικιλίες και προβολή
Φυσικά, δεν είναι η ανυπαρξία αμπελώνων το μόνο πρόβλημα που ‘θαμπώνει’ την εικόνα της οινοποιίας στην (ελαιουργική πρωτίστως, ας μην το ξεχνάμε ) Μεσσηνία. Ο Θοδωρής Δερέσκος θέτει το ζήτημα της συνολικής υποστήριξης από την Πολιτεία, καθώς και θέματα που έχουν να κάνουν με την επάρκεια και την ποιότητα άλλων παραγόντων που χρειάζεται η οινοποίηση, όπως οι ζυμομύκητες, οι ταυτοποιήσεις των ελληνικών ποικιλιών -για τις οποίες όλοι είμαστε περήφανοι, αλλά ξέρουμε ελάχιστα γι’ αυτές- η προβολή του ελληνικού οίνου στο εξωτερικό.
Στέκεται, όμως, στις ποικιλίες της ελληνικής αμπελουργίας. «Πιο εύκολα μπορούμε να δουλέψουμε με τις διεθνείς ποικιλίες για τις οποίες υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία, παρά τις άγνωστες ελληνικές ποικιλίες. Ο καθένας βάζει ό,τι θέλει κι αν του πετύχει, του πέτυχε… » μας λέει χαμογελώντας.
Ο ίδιος δουλεύει γαλλικές ποικιλίες και Ασύρτικο. Έχει, όμως, τη διάθεση να πειραματιστεί και με λιγότερο προβεβλημένες ελληνικές. «Υπάρχουν δύο ελληνικές ποικιλίες που επιδιώκω να δουλέψω, αλλά δεν έχουμε επιστημονικά δεδομένα για να τα χρησιμοποιήσουμε. Μια από αυτές είναι η ‘πλατάνα’, ποικιλία την οποία, μάλιστα, αναφέρει και ο Θουκυδίδης στην περιοχή της Αλαγονίας. Θα πρέπει, όμως, να την ταυτοποιήσω στο εξωτερικό. Ποιος θα κάτσει να ασχοληθεί στην Ελλάδα και πόσο χρόνο θα του πάρει; Η χώρα λειτουργεί με αυτόματο πιλότο κι αυτό συμβαίνει, δυστυχώς, και στην οινοποιία» μας λέει με μια δόση απογοήτευσης στον λόγο του ο Μεσσήνιος παραγωγός.
Ο συνομιλητής μας αναγνωρίζει τις προσπάθειες που γίνονται τα τελευταία χρόνια από τους θεσμικούς παράγοντες του κλάδου για να προάγουν τέσσερις ελληνικές ποικιλίες (Ασύρτικο, Μοσχοφίλερο, Ξινόμαυρο και Αγιωργίτικο), επιμένει, όμως, ότι η προσπάθεια αυτή πρέπει να ενταθεί και να διευρυνθεί και προς άλλους κλώνους. «Παλεύει ο καθένας μόνος του. Κάποιος παραγωγός που έχει λίγο χρόνο, κάποιος φυτωριούχος που θέλει να ταυτοποιήσει μια ποικιλία κι αυτό είναι όλο… » σχολιάζει.
Εξαγωγές
Τα κρασιά του Θοδωρή Δερέσκου ταξιδεύουν μέσω χονδρεμπόρων σε διάφορες περιοχές του πλανήτη και προς το παρόν φαίνεται ικανοποιημένος τόσο από τη δική του παρουσία στις διεθνείς αγορές, όσο κι από τη συνολική επίδοση της χώρας. Στο εσωτερικό, δουλεύει σε ποσοστό 80% με την εστίαση και τον τουρισμό, ενώ μικρό είναι το μερίδιό του στο οργανωμένο λιανεμπόριο.
Με σπουδές τοπογράφου μηχανικού, ο Θοδωρής Δερέσκος ερωτεύτηκε το κρασί όταν ήταν ακόμη πολύ νέος και αποφάσισε να αφιερώσει τη ζωή του σε αυτό, σε μια εποχή, μάλιστα, που ελάχιστοι νέοι -και ειδικά χωρίς οικογενειακή παράδοση- ασχολούνταν με την οινολογία και εμφιάλωση. Όταν τον ρωτάμε πώς κρίνει το γεγονός οτι σήμερα η εικόνα είναι τελείως διαφορετική σε σχέση με το δικό του ξεκίνημα, με χιλιάδες νέους να αγαπούν, να σπουδάζουν και να δουλεύουν με το κρασί, απαντάει χωρίς δισταγμό: «Είναι πολύ θετικό αυτό που συμβαίνει σήμερα».
Κλείνουμε τη συζήτησή μας με τα μελλοντικά σχέδια του Θοδωρή Δερέσκου, στα οποία περιλαμβάνονται η ανακαίνιση του οινοποιείου του προκειμένου να γίνει επισκέψιμο και η περαιτέρω συνεργασία του με τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες , που κάνουν συνεχώς την εμφάνισή τους στα παράλια της Μεσσηνίας και μπορούν να απορροφήσουν τα εκλεκτά κρασιά του.
Οινοποιία Δερέσκου
Ιδρύθηκε το 1994 με έδρα την Φλόκα των Γαργαλιάνων, κοντά στην Πύλο της νοτιοδυτικής Μεσσηνίας. Οι ιδιόκτητοι αμπελώνες του Κτήματος Δερέσκου βρίσκονται στην παραδοσιακή ζώνη αμπελουργίας της Μεσσηνίας. Δραστηριοποιείται εμπορευόμενη τα προϊόντα της σε κάβες καθώς και επώνυμα εστιατόρια και ξενοδοχεία σε όλη την Ελλάδα. Σημαντικό ποσοστό της παραγωγής της εξάγεται στις χώρες Βέλγιο και Γερμανία καθώς και σε Καναδά, Αμερική, Αυστραλία, Κίνα (Χονγκ Κονγκ) κ.ά. Στην ιδιοκτησία της ανήκει συνολική έκταση 100 στρεμμάτων γης, στην οποία βρίσκονται οι αμπελώνες καθώς και το οινοποιείο. Στην ίδια περιοχή, βρίσκονται και οι συνεργαζόμενοι αμπελώνες. Παράγει 50.000- 60.000 φιάλες τον χρόνο.