«Ο κόσμος θέλει να ‘επανασυνδεθεί’ με το φαγητό του»

Τους συναντήσαμε στο πλαίσιο του 2ου Επιστημονικού Συνεδρίου της εταιρείας Megas Yeeros που είχε ως θέμα του «Το Μάρκετινγκ στη Μαζική Εστίαση». Το case study που παρουσίασαν – η προσωπική τους επιχειρηματική ιστορία- ενθουσίασε το κοινό και  αναπτέρωσε το ηθικό όσων βλέπουν μόνο εμπόδια στις προοπτικές των Ελλήνων στις ξένες αγορές.

Συνέντευξη στο Θανάση Αντωνίου. Φωτογραφίες: Θ. Αντωνίου & Athenian.

 

Ο Ευθύμης Βασιλάκης  και ο Νεόφυτος Χριστοδούλου, οι δημιουργοί της αλυσίδας ψητοπωλείων The Athenian στη Μεγάλη Βρετανία, ενσαρκώνουν το ‘ελληνικό’ όνειρο στη δύσκολη αγορά της δυτικής Ευρώπης. Οι δύο νεαροί επιχειρηματίες γνωρίστηκαν μέσω …Twitter, αποφάσισαν όμως να συνεργαστούν για να δημιουργήσουν ένα brand στο χώρο του ψητοπωλείου. Και τα κατάφεραν. Η βοήθεια που τους προσέφερε στα πρώτα βήματά τους η εταιρεία Μέγας Γύρος, ήταν όπως σημειώνουν οι ίδιοι, καθοριστική.

Η αλυσίδα The Athenian ξεκίνησε στα τέλη του 2014 στο Βόρειο Λονδίνο, με μια τέντα- καντίνα που άνοιγε μια φορά την εβδομάδα. Οι τέντες πολλαπλασιάστηκαν μέσα στο 2015 και αργότερα, το 2016 ανοίγει το πρώτο εστιατόριο στο Δυτικό Λονδίνο για  να ακολουθήσει άλλο ένα στο Ανατολικό Λονδίνο. Το 2017 άνοιξε το πρώτο εστιατόριό τους εκτός Λονδίνου, στο Μπρίστολ και ακολούθησαν άλλα δύο εστιατόρια στο Δυτικό Λονδίνο, στο White City Place και τη Victoria.

 

Τα media στην Αγγλία τους λατρεύουν: αναδείχθηκαν ως το καλύτερο ελληνικό εστιατόριο του 2017 στον οδηγό αγοράς Time Out ενώ πριν λίγους μήνες έλαβαν βραβείο στο διαγωνισμό Good Food Awards,  στο Μπρίστολ.

Οι πελάτες τους καλύπτουν ευρεία ηλικιακή και οικονομική γκάμα, από νεαρά ζευγάρια και  φοιτητές, νέες οικογένειες με παιδιά αλλά και μεγαλύτεροι λάτρεις της ελληνικής κουζίνας.

To Grill είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει μαζί τους, στο περιθώριο της επίσκεψής τους στην Αθήνα, και να διαπιστώσει από κοντά ότι ο τεκμηριωμένος λόγος τους και το πάθος τους για δημιουργία δεν θα μπορούσαν παρά να φέρουν επιτυχημένα  αποτελέσματα.

 

 

Grill Magazine| Ζείτε σε μια πόλη η οποία είναι η επιτομή της πολύ-πολιτισμικής κοινωνίας. Τι γνώμη έχετε για το κλίμα που διαμορφώνεται αυτό το διάστημα και ποιος είναι ο ρόλος των μεταναστευτικών ρευμάτων στη διαμόρφωση της σύγχρονης κουζίνας;

Ευθύμης| Στο Λονδίνο εδώ και πολλά χρόνια το φαγητό είναι πολυπολιτισμικό και ο κόσμος είναι εξοικειωμένος με τις εθνικές κουζίνες. Οι νέες γενιές είναι αυτές που έχουν ακόμα μεγαλύτερη τάση να δοκιμάσουν ξένες κουζίνες.  Όσο αφορά την ελληνική κουζίνα, ακόμα και με τις παρανοήσεις που τη βαραίνουν, οι περισσότεροι Λονδρέζοι τη γνωρίζουν. Είτε έχουν έρθει οι ίδιοι για διακοπές στην Ελλάδα, είτε οι γονείς τους.

Πως μια τέτοια ‘ανοιχτή’ κοινωνία επέλεξε το Brexit;

Ευθύμης| Η βρετανική κοινωνία ήταν πάντα ευρω-σκεπτικιστική, ήταν πάντα με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω. Το Λονδίνο είναι πολύ διαφορετικό από την υπόλοιπη χώρα.

Νεόφυτος| Η  απόφαση του Brexit είναι διαφορετική από το ‘τι θα φάω σήμερα;’ Δεν το βλέπει ο κόσμος με τον ίδιο τρόπο, άλλωστε η απόφαση για φαγητό είναι μια απόφαση που θα του φτιάξει τη διάθεση και θα κάνει τη μέρα τους λίγο πιο συναρπαστική.

Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στην εστιατορική αγορά του Λονδίνου;

Νεόφυτος| Πρέπει πρώτα να πούμε ότι από το 2014 ζούμε στο Λονδίνο ένα food revolution, με ανάπτυξη του street food, νέες κουζίνες κ.ά. Οι καταναλωτές σήμερα έχουν τη δυνατότητα να δοκιμάσουν κουζίνες που δεν θα μπορούσαν να γευτούν παλαιότερα. Ταυτόχρονα εμφανίζονται σημαντικές τάσεις. Οι καταναλωτές απαιτούν διαφάνεια όσο αφορά την προμήθεια των συστατικών στην κουζίνα, αναζητούν τρόπους μείωσης της σπατάλης τροφίμων και στηρίζουν προσπάθειες όπως το Karma Life, μια εφαρμογή που δίνει τη δυνατότητα αγοράς φαγητού, σε μειωμένη τιμή, λίγα λεπτά πριν κλείσει η κουζίνα ενός εστιατορίου. Οι καταναλωτές απαιτούν επίσης μείωση της χρήσης του πλαστικού στις take away  συσκευασίες. Σημαντική τάση είναι επίσης η μαγειρική για φιλανθρωπικό σκοπό όπως η προσπάθεια ορισμένων σεφ και προσωπικοτήτων του φαγητού με την πρωτοβουλία Cook For Syria.

 

Πως επηρέασε η κρίση τον κλάδο της εστίασης; Το ρωτώ διότι εδώ στην Ελλάδα λειτούργησε διαφορετικά απ’ ότι αναμέναμε.

Ευθύμης| Μέσα από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, πολλοί άνθρωποι απομυθοποίησαν το μοντέλο επιτυχίας της δουλειάς γραφείου 9-5, Δευτέρα με Παρασκευή, και τόλμησαν να κάνουν κάτι διαφορετικό επειδή και οι συνθήκες το ευνόησαν. Κάποιοι έχασαν τη δουλειά τους κι αυτό ήταν το κίνητρο για να φτιάξουν μια επιχείρηση εστίασης, άλλοι πάλι είδαν τον κόσμο διαφορετικά και αποφάσισαν να κάνουν κάτι δικό τους.

Αληθεύει αυτό που πιστεύουμε εδώ, ότι στο εξωτερικό κράτος και υπηρεσίες είναι πολύ πιο θετικές στην προσπάθεια κάποιου να επιχειρήσει;

Νεόφυτος| Το κράτος βοηθάει στην Αγγλία, αυτό είναι γεγονός. Σου δίνει οδηγίες, αλλά πουθενά δεν είναι εύκολο να ξεκινήσεις μια επιχείρηση. Υπάρχουν ευκαιρίες στην Αγγλία, ειδικά στο street food όπου δεν χρειάζεται να επενδύσεις πολλά χρήματα για ένα κατάστημα στο ξεκίνημά σου, το εύρος της αγοράς σε βοηθάει να ξεκινήσεις. Από την άλλη, υπάρχουν πολλές καθιερωμένες αλυσίδες, ενώ πρόβλημα είναι το κόστος της ζωής.

Ευθύμης| Δεν είναι το κράτος το πρόβλημα σε μια ανεπτυγμένη οικονομία όπως είναι η βρετανική- το κράτος δεν μπαίνει στο δρόμο σου. Δεν υπάρχουν π.χ. παράλογες νομοθεσίες ή απαιτήσεις, υπάρχουν όμως άλλες δυσκολίες που έχουν να κάνουν κυρίως με την αγορά όπως υπερτιμημένη ακίνητη περιουσία, ακριβά ενοίκια σε συγκεκριμένες τοποθεσίες. Πάντως υπάρχει γενικά μια υπερβολή στην Ελλάδα: δεν είναι τόσο δραματικά πιο εύκολα τα πράγματα εδώ.

 

Θα ήθελα να μας πείτε για άλλη μια από τις ‘τάσεις’ στην Αγγλία που φτάνει κι εδώ με μια σχετική χρονοκαθυστέρηση, το vegan κίνημα. Σας ‘ενοχλεί’;

Ευθύμης| Υπάρχει σίγουρα τάση από τους καταναλωτές για κατανάλωση λιγότερης ποσότητας, αλλά  υψηλότερης ποιότητας, κρέατος. Υπάρχει επίσης η αυξανόμενη αγορά των vegan, οι οποίοι απορρίπτουν με παθιασμένο τρόπο κάθε ζωική τροφή. Προσπαθούν πράγματι να πείσουν άλλους ανθρώπους για την ορθότητα των επιλογών τους. Δεν παρατηρούμε κάποιο πρόβλημα, δεν μας ‘ενοχλεί’ το φαινόμενο, και δεν θεωρούμε ότι ξαφνικά οι άνθρωποι θα γίνουν vegan. Από ένα σημείο και μετά όμως, η αγορά αυτή  θα έχει ασφαλώς αγοραστική δύναμη. Το πιο σημαντικό είναι ότι ακόμα κι  αν δεν πείσουν τον κόσμο να πάψει να τρώει κρέας, είναι σίγουρο οτι θα τον επηρεάσουν για να περιορίσει την κατανάλωση κρέατος.

Νεόφυτος| Στο Λονδίνο αναπτύσσεται το κίνημα Vegan-uary, από ακτιβιστές που έχουν ανακηρύξει τον Ιανουάριο ως περίοδο αποχής από το κρέας- γίνεται κάτι αντίστοιχο με το αλκοόλ- και πολλά εστιατόρια υιοθέτησαν σχετική κουζίνα. Η αλήθεια είναι ότι το κοινό μας είναι σε γενικές γραμμές  διατεθειμένο να δοκιμάσει vegetarian ή vegan επιλογές, αλλά προς το παρόν δεν έχουμε διαπιστώσει κάποια διαφορά.

Ευθύμης| Νομίζω ότι για το επόμενο διάστημα οι δύο τάσεις θα συνεχίσουν να συνυπάρχουν. Έχουμε ακόμα τεράστιες ουρές στα καταστήματα των γνωστών αλυσίδων fast food, στην Αγγλία τουλάχιστον.

Οι Αθηναίοι του …Λονδίνου

Ο Νεόφυτος Χριστοδούλου ήρθε στην Αγγλία από την πατρίδα του τη Κύπρο για να σπουδάσει μαθηματικά. Εργάστηκε στην JP Morgan, συνεργάστηκε με ορισμένες  επιχειρήσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα σε Αγγλία και Αφρική, και κάποια στιγμή αποφάσισε να κάνει κάτι δικό του. Ξεκίνησε φτιάχνοντας λουκουμάδες με τη συνταγή της γιαγιάς του, σε καντίνα στο δρόμο.

Ο Ευθύμης Βασιλάκης έφτασε στην Αγγλία, στη Σκωτία συγκεκριμένα, για σπουδές. Σπούδασε μουσική, εργάστηκε στη βιομηχανία της μουσικής επένδυσης για videogames, εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο και κάποια στιγμή αποφάσισε να ασχοληθεί με τη μαγειρική δημιουργώντας ένα ψητοπωλείο.

---

Ολόκληρη η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο 16ο τεύχος του περιοδικού Grill, τεύχος Ιούνιος 2018.