Τι συμβαίνει – και φέτος- με την εστίαση;

Στο επίκεντρο μιας ιδιαίτερα αρνητικής δημοσιότητας βρίσκεται για άλλο ένα καλοκαίρι η μαζική εστίαση στην Ελλάδα με το γνωστό τοξικό ‘κοκτέιλ’ των καταγγελιών για φορολογικές παραβάσεις στη νησιωτική κυρίως χώρα και για βίαιη συμπεριφορά εστιατόρων προς ελεγκτές, να διανθίζεται φέτος και από περιστατικά βίας σε βάρος εργαζομένων εντός κι εκτός κουζίνας.

 

Για άλλη μια χρονιά οι καλοκαιρινές ειδήσεις σχετικά με τη μαζική εστίαση, ειδικά σε τουριστικούς προορισμούς, αποπνέουν μια δυσάρεστη οσμή καθώς ο κλάδος, ένας από τους πλέον παραγωγικούς, ένας από τους πλέον δυναμικούς στη χώρα μας, στιγματίζεται από πολύ αρνητικές ειδήσεις.

Σε μια περίοδο που τόσο η απερχόμενη κυβέρνηση όσο και η παρούσα, είχαν κι έχουν  θέσει -και σωστά- τη μαζική εστίαση στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και έλαβαν και λαμβάνουν μέτρα για την ενίσχυσή του αλλά και τον εξορθολογισμό του κλάδου (μείωση του ΦΠΑ με προοπτική για όλη τη καφεστίαση, διατήρηση του χαμηλού ΦΠΑ στα νησιά που αντιμετωπίζουν πρόβλημα από τις προσφυγικές ροές, σταδιακή μείωση του ΕΝΦΙΑ, νέα νομοθεσία για τους δικυκλιστές κ.ά.), ορισμένα εξόχως αρνητικά γεγονότα, πολλαπλασιασμένα μάλιστα από τη δημοσιότητα των media, έρχονται να σπιλώσουν την εικόνα.

Ξύλο και των πατέρων…

Η φετινή χρονιά ξεκίνησε ιδιαίτερα αρνητικά με τις βίαιες επιθέσεις εστιατόρων σε εργαζομένους δικυκλιστές με πιο χαρακτηριστική την επίθεση που δέχτηκε διανομέας από πρώην εργοδότη του στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης, ο οποίος τον γρονθοκόπησε αρκετές φορές και μάλιστα με χρήση σιδερογροθιάς, προκαλώντας του κατάγματα ζυγωματικών.

Αργότερα μέσα στο χρόνο αντιπαράθεση είχαμε στον εστιατορικό κλάδο στα Χανιά της Κρήτης όπου με αφορμή περιστατικό εργοδοτικής αυθαιρεσίας σε βάρος εργαζόμενης σε εστιατόριο του νομού, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση συμπαράστασης και διανομή φυλλαδίων από ομάδες νεαρών. Συχνά είναι επίσης τα φαινόμενα σεξουαλικής παρενόχλησης ενώ μόνο μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2019 είχαμε επτά ανάλογα περιστατικά που καταγγέλθηκαν- τρία από αυτά σε καταστήματα των Εξαρχείων, σύμφωνα με σχετικές αναρτήσεις σε sites αντεξουσιαστών.

Η αντιπαράθεση ανάμεσα σε δικυκλιστές κι εστιάτορες κορυφώθηκε τον Μάιο με πανελλαδική απεργία αλλά αμέσως μετά το κλίμα αποκαταστάθηκε εξαιτίας της ψήφισης νομοθεσίας (ο Νόμος 4611/2019  κι έκδοσης σχετικής εγκυκλίου (η 29613/1754/2019 του Υπ. Εργασίας), κινήσεις που ικανοποιούσαν σε σημαντικό βαθμό ορισμένα από τα αιτήματα των διανομέων.

 

Έλεγχοι & λουκέτα

Με την έναρξη της τουριστικής περιόδου, όπως ήταν αναμενόμενο, εντάθηκαν οι έλεγχοι των αρχών σε καταστήματα εστίασης στους διάσημους τουριστικούς προορισμούς και μια νέα περίοδος έντασης ξεκίνησε με λεκτικές αντιπαραθέσεις, με ανακοινώσεις των Αρχών και των επιχειρηματιών και ένα νέο γύρο αρνητικής δημοσιότητας. Τα 591 ευρώ που πλήρωσε παρέα Αμερικανών τουριστών για έξι μερίδες καλαμαράκια και τα 18 ευρώ για μια Amita σε παραλιακό εστιατόριο στον Πλατύ Γιαλό ήταν κεντρικό θέμα στα media  για περίπου ένα μήνα. «Είμαστε το καλύτερο μαγαζί στον Πλατύ Γιαλό και προσφέρουμε high end υπηρεσίες. Απευθυνόμαστε σε υψηλό πελατολόγιο και στο μαγαζί μας δεν έρχεσαι για να χορτάσεις, αλλά έρχεσαι για την εμπειρία. Υπάρχει μίνιμουμ χρέωση 25 ευρώ για κάθε άτομο στην παραλία» είχε δηλώσει τότε ο επιχειρηματίας, προτρέποντας στο εξής τους πελάτες του να συμβουλεύονται τον κατάλογο του καταστήματος πριν παραγγείλουν…

Τα πιο ‘ηχηρά’ λουκέτα των τελευταίων εβδομάδων ήταν αυτό στο κατάστημα του Τούρκου σεφ κι επιχειρηματία Νουσρέτ Γκιοκτσέ, γνωστός ως Salt Bae στο Nusret Mykonos και το λουκέτο στο εστιατόριο Aspro στη Νάουσα Πάρου.

Ο Νουσρέτ Γκιοκτσέ πιάστηκε  από τους ελεγκτές  της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων στα μέσα Ιουνίου και λίγες ημέρες μετά την έναρξη λειτουργία του 14^ου εστιατορίου του στη Μύκονο  διότι διαπιστώθηκε ότι δεν είχε κόψει 34 αποδείξεις συνολικής αξίας 25.800 ευρώ. Επεβλήθη το προβλεπόμενο από το νόμο σφράγισμα του καταστήματος για 48 ώρες.

Ο Νουσρέτ σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα είπε πως  επρόκειτο για ‘τεχνικό λάθος’, ενώ ξεκαθάρισε ότι ούτε ο ίδιος ούτε οι συνεργάτες του είχαν πρόθεση να φοροδιαφύγουν.  Απέδωσε μάλιστα το πρόβλημα  σε κακή συνεννόηση μεταξύ των υπαλλήλων που χειρίζονται τα ταμεία του καταστήματος με την εταιρεία που τους παρείχε τα συστήματα έκδοσης των αποδείξεων λιανικής πώλησης.

 

Στο Aspro οι ελεγκτές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων προχώρησαν στο κλείσιμο του bar reastaurant,  διότι δεν είχαν εκδοθεί αποδείξεις για 17 παραγγελίες μερικών εκατοντάδων ευρώ- μια μάλλον υπερβολική ερμηνεία του νόμου. Στην περίπτωση του Aspro, η επιχείρηση προχώρησε σε ανακοίνωση στην οποία επισημαίνει ότι είναι θύμα σκοπιμοτήτων και ότι η πραγματική παράβαση είναι πολύ μικρότερη από αυτή που ανακοινώθηκε. Αναφέρει σχετικά:

«Με αφορμή τα δημοσιεύματα σχετικά με ανακοίνωση που εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), τα οποία αναφέρονται σε σφράγιση της επιχείρησης “Aspro” στη Νάουσα Πάρου εξαιτίας φορολογικών παραβάσεων και για την αποκατάσταση της αλήθειας επιθυμούμε να γνωστοποιήσουμε στο κοινό τα παρακάτω. Η επιχείρηση με βάση τα δημοσιεύματα φέρεται να υπέπεσε σε παράβαση λόγω μη έκδοσης 17 αποδείξεων, χωρίς να αναφέρεται συνολικό ποσό. Η πραγματικότητα είναι ότι η υποτιθέμενη παράβαση αφορούσε ‘έκδοση 13 αποδείξεων συνεπεία ελέγχου’, βεβαιώνεται δηλαδή από τα έγγραφα της ΑΑΔΕ ότι οι αποδείξεις είχαν εκδοθεί και ήταν δεκατρείς, ενώ αποσιωπείται σκόπιμα ότι το συνολικό ποσό που αφορούσαν οι παραπάνω εκδιδόμενες αποδείξεις ανερχόταν στο ποσό των 324,60 €. Εύλογα μπορεί κάποιος να υποθέσει ότι η ποινή επιβλήθηκε για άλλους λόγους και όχι για φορολογική συμμόρφωση της επιχείρησης , η οποία απασχολεί 53 άτομα προσωπικό, δεν έχει υποπέσει από την έναρξη λειτουργίας της -προ οκταετίας- σε καμία φορολογική παράβαση, λειτουργεί δε με υποδειγματικό τρόπο και συμβάλλει στην αναβάθμιση του ποιοτικού προϊόντος στο νησί. Η πεποίθηση μας είναι ότι η ανωτέρω ενέργεια έχει στόχο τη δυσφήμηση της επιχείρησης, ενισχύεται δε από το γεγονός ότι η σφράγιση πέρα από το κυρίως κατάστημα της επιχείρησης, επεκτάθηκε με την τοποθέτηση δεκάδων μέτρων κόκκινων ταινιών και σε ολόκληρη την κοινόχρηστη παραλία υποβαθμίζοντας το περιβάλλον. Από τη συγκεκριμένη ενέργεια το κοινό έχασε την δυνατότητα πρόσβασης στην παραλία η οποία αποκλείστηκε ολόκληρη με επιδεικτικό τρόπο στιγματισμού της επιχείρησης. Σε κάθε περίπτωση η εταιρεία μας πρόκειται να προβεί στην αναζήτηση ευθυνών και κυρίως στην αποκατάσταση της φήμης της με κάθε νόμιμο τρόπο».

 

Βία στην κουζίνα: νέο φρούτο..

Το αποκορύφωμα των αρνητικών ειδήσεων για τον κλάδο ήρθε μετά τις καταγγελίες εργαζόμενου βοηθού μάγειρα στην Κέρκυρα ο οποίος έκανε την πρακτική του στο βραβευμένο εστιατόριο Etrusco του Έκτορα Μποτρίνι. Ο εργαζόμενος που κατέφυγε στο Εργατικό Κέντρο του νησιού κι έχει ήδη καταθέσει μήνυση, υποστηρίζει ότι ο υπεύθυνος της κουζίνας (όχι ο Εκτ. Μποτρίνι), τον βασάνιζε ψυχολογικά και σωματικά για εβδομάδες πετώντας του καυτό λάδι στα χέρια ενώ εργαζόταν στην κουζίνα, χτυπώντας τον με πυρωμένες σπάτουλες κι άλλα ιδιαίτερα αποκρουστικά τα οποία μάλιστα συνοδεύονταν από συνεχείς ύβρεις και απειλές. Ο εργαζόμενος είναι σπουδαστής της Σχολής Τουριστικών Επαγγελμάτων, ενώ τις καταγγελίες του, έδωσε στη δημοσιότητα ο πρόεδρος του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Κέρκυρας Σ. Πελάης.

Ο Έκτορας Μποτρίνι σε δηλώσεις του στον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1 δήλωσε σχετικά: «Την έχω ακούσει την καταγγελία, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Η πορεία θα δείξει. Τα πράγματα δεν έχουν καμία σχέση με όσα λένε. Μπροστά σε εμένα δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο, όταν είμαι εγώ είναι όλοι Παναγίες». Ο βραβευμένος σεφ και τηλεπαρουσιαστής δεν αρνήθηκε ότι υπήρξε διαπληκτισμός μεταξύ εργαζομένων στο εστιατόριό του, γεγονός που χαρακτήρισε ως σύνηθες σε εστιατόρια με μεγάλη ένταση και πολυπληθές προσωπικό.

Από τις αρχές της εβδομάδες οι εξελίξεις στο Etrusco είναι ραγδαίες: ο Μποτρίνι βρίσκεται στην Κέρκυρα, οι δύο υπάλληλοι που φέρονται να εμπλέκονται στο επεισόδιο έχουν απομακρυνθεί, ενώ η υπόθεση έχει φτάσει πλέον στην  εισαγγελέα Πρωτοδικών Κέρκυρας η οποία, σύμφωνα με ανταπόκριση του τηλεοπτικού σταθμού Open TV, εξετάζει το αν υπάρχουν άλλες καταγγελίες στο συγκεκριμένο εστιατόριο.

 

Νέες επιθέσεις

Στα τέλη Ιουλίου ένα ακόμα περιστατικό ήρθε να επισημάνει ότι η κατάσταση στο χώρο της εστίασης είναι εκρηκτική. Σε καντίνα έξω από το Ρέθυμνο, κλιμάκιο εφοριακών δέχτηκε επίθεση όταν επιχείρησε να πραγματοποιήσει έλεγχο σε μεταφορέα ο οποίος ξεφόρτωνε προμήθειες τροφίμων στην εν λόγω καντίνα. Ο μεταφορέας όταν του ζητήθηκε η διενέργεια ελέγχου των παραστατικών και των τιμολογίων για τα μεταφερόμενα είδη επιτέθηκε ξυλοκόπησε και γρονθοκόπησε έναν άνδρα και μια γυναίκα ελεγκτές και τράπηκε σε φυγή, εγκαταλείποντας μάλιστα το φορτηγό του!

Και σαν να μην έφτανε όλη η παραπάνω αρνητική δημοσιότητα, μόλις χθες νέες καταγγελίες από την ΑΔΑΕ είδαν το φως της δημοσιότητας. Το νέο περιστατικό έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια ελέγχου σε πιτσαρία στον Πλατανιά Μαγνησίας όταν κλιμάκιο ελεγκτών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων κατά τη διάρκεια ελέγχου  δέχτηκε επίθεση από τον σύζυγο της ιδιοκτήτριας με αποτέλεσμα να  τραυματιστεί ένας ελεγκτής της ΑΑΔΕ. Ο δράστης επιτέθηκε με καρέκλα σε ελεγκτή και του έσπασε το χέρι.

Συζητώντας με τους εστιάτορες

Το Grill συνομίλησε με επιχειρηματίες και σεφ στο χώρο της εστίασης και ζήτησε γνώμες για την ένταση που έχει δημιουργηθεί στον κλάδο αλλά και για τη στοχοποίηση των εστιατορίων σε μια εποχή που η πολιτεία επιδιώκει να τα αξιοποιήσει ως μοχλό ανάπτυξης- όπως άλλωστε και τον τουρισμό. Οι περισσότεροι με τους οποίους επικοινωνήσαμε καταδικάζουν τα φαινόμενα βίας σε βάρος εργαζομένων, συνεργατών και ελεγκτικών μηχανισμών και ζητούν από την πολιτεία να επιβάλλει – πάει θυσία- τη νομιμότητα.

Εκτιμούν μάλιστα ότι τα, ‘σποραδικά’ όπως τα χαρακτηρίζουν φαινόμενα, είναι σε θέση να πλήξουν ολόκληρες περιοχές, ακόμα κι ολόκληρα νησιά κι επισημαίνουν ότι το παράδειγμα της Μυκόνου είναι χαρακτηριστικό. «Η Μύκονος, ένα από τα ωραιότερα νησιά του κόσμου, στο οποίο προσφέρεται υψηλού επιπέδου γαστρονομία και μάλιστα σε ορισμένα καταστήματα σε πολύ χαμηλότερες τιμές απ΄ ότι σε άλλα διάσημα θέρετρα ή πρωτεύουσες του κόσμου, έχει μπει στο στόχαστρο εξαιτίας ορισμένων καταγγελιών σε βάρος καταστημάτων που πράγματι έχουν υψηλές τιμές αλλά από καταναλωτές που θα έπρεπε να γνωρίζουν τι τρώνε και πόσο το πληρώνουν» μας είπε νεαρός σεφ που γνωρίζει καλά την εστιατορική αγορά των Κυκλάδων.

Όσο για τα φαινόμενα επιθέσεων σε ελεγκτές αν και η συντριπτική πλειοψηφία των εστιατόρων εκτιμούν οτι καλώς γίνονται και θα πρέπει να αποφεύγεται κάθε ένταση με τους δημόσιους υπαλλήλους που κάνουν τη δουλειά τους, ορισμένοι συνομιλητές μας επισημαίνουν οτι  η περεταίρω μείωση του ΦΠΑ θα βελτιώσει τη σχέση κράτους- εστιάτορα και θα είναι θετική και για την οικονομία. «Υπάρχουν συνάδελφοι που βιώνουν μεγάλη οικονομική πίεση και έχουν υποστεί εδώ και σχεδόν μια δεκαετία μια τρομερή μείωση των κερδών τους. Πρέπει να μειωθεί ο ΦΠΑ σε όλη την εστίαση και να δούμε μήπως θα πρέπει να μειωθεί κι άλλο το επόμενο διάστημα για να μπορέσει ο κλάδος να αναπνεύσει και να αποδώσει» μας είπε εστιάτορας από την Πελοπόννησο που δουλεύει έντονα με τον τουρισμό.