Συνέδριο Αμπελουργίας – ΚΕΟΣΟΕ: Στρατηγικός σχεδιασμός, ΚΑΠ & βιωσιμότητα

Οι συμμετέχοντες αναφέρθηκαν στη φθίνουσα πορεία των μεγεθών του πρωτογενούς τομέα της αμπελοκαλλιέργειας οινοποιήσιμων ποικιλιών, στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα η συζήτηση επικεντρώθηκε και στις αιτίες που οδήγησαν την ελληνική αμπελουργία σε κατάσταση κινδύνου, ο οποίος τις τελευταίες δεκαετίες πραγματοποιείται εις βάρος των κατόχων αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων και τις ίδιας της αμπελοοινικής παράδοσης στη χώρα.

Με απόλυτη επιτυχία και ενεργή συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων στον αμπελοοινικό κλάδο, ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες του Συνεδρίου αμπελουργίας, που συνδιοργανώθηκε στα Ιωάννινα στις 23 και 24 Μαΐου 2024, από την ΚΕΟΣΟΕ, την ΕΔΟΑΟ και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με θέμα:«Η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής αμπελουργίας, που βρίσκεται σε κίνδυνο».

Συμπεράσματα συνεδρίου 

Η ΚΕΟΣΟΕ προχώρησε στη δημοσίευση όλων των παρουσιάσεων του Συνεδρίου, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων, στόχων και προϋποθέσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου της αμπελουργίας, ενώ σύμφωνα με τον παριστάμενο Υφυπουργό ΥΠΑΑΤ κ. Διονύση Σταμενίτη, η τροφοδότηση της μελέτης για το Στρατηγικό Σχεδιασμό της βιωσιμότητας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής αμπελουργίας, θα χρηματοδοτηθεί από το ΥΠΑΑΤ.

Όπως συνοψίσθηκαν από τον πρόεδρο της ΚΕΟΣΟΕ κ. Χρίστο Μάρκου τα κρίσιμα συμπεράσματα προκειμένου η αμπελοκαλλιέργεια να ενταχθεί οργανικά και δυναμικά στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον του αμπελοοινικού τομέα, αφορούν:

• Την αντιμετώπιση των αιτίων που οδηγούν στη διαχρονική και συνεχή μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας.
• Την άρση του αδιεξόδου στο οποίο έχει οδηγηθεί ο ελληνικός αμπελώνας, εξαιτίας του ακραίου κατακερματισμού του.
• Την απουσία κερδοφορίας στα αποτελέσματα των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων, που οφείλεται:

α.στις χαμηλές τιμές εξαγοράς της σταφυλικής παραγωγής σε όμοια επίπεδα με αυτά της δεκαετίας του 1990,

β.στο δραματικά αυξημένο κόστος παραγωγής της τελευταίας τετραετίας, ιδιαίτερα εξαιτίας των διαδοχικών κρίσεων και της κλιματικής κρίσης συμπεριλαμβανομένης,

γ.στην απουσία αποτελεσματικών πολιτικών, αλλά και στην απροθυμία των κατόχων αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων να ενταχθούν σε συλλογικά σχήματα, ώστε να δημιουργηθούν οικονομίες κλίμακος και να αντιμετωπισθεί εν μέρει το πρόβλημα του κατακερματισμού.

• Την παραοικονομία που είναι παρούσα και καταλυτική και η οποία αναιρεί κάθε δυνατότητα ρύθμισης των τιμών με βάση τους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης
• Τις ανεπαρκείς διαδικασίες πιστοποίησης και ελέγχου της α΄ ύλης, που απορρέει εκτός των άλλων από την έλλειψη αξιοπιστίας και την ασυμφωνία των βάσεων δεδομένων που παρακολουθούν τον πρωτογενή τομέα (Αμπελουργικό Μητρώο, ΟΣΔΕ, Δηλώσεων Συγκομιδής).
• Την έκδηλη ανάγκη υιοθέτησης νέων και καινοτόμων στρατηγικών και πολιτικών, που θα αντιμετωπίσουν τις χρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες, που σχετίζονται με τη γη, τη διαδοχή, την είσοδο νέων αμπελουργών και το δικαίωμα προαγοράς, την εκπαίδευση και τους παράγοντες εν γένει που θα καταστήσουν την αμπελουργία, βιώσιμη και ανταγωνιστική
• Την αξιοποίηση των σύγχρονων διαθέσιμων καινοτόμων εργαλείων, που σχετίζονται με την αμπελουργία ακριβείας και τη χρήση νέων τεχνολογιών, που θα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση πόρων και θα την καταστήσουν παραγωγικότερη και ανταγωνιστικότερη.
• Την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει η ΚΑΠ 2023-2027, ιδιαίτερα στην κατεύθυνση:

α.της εισοδηματικής στήριξης των παραγωγών, της ηλικιακής ανανέωσης, του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, της προώθησης των συλλογικών σχημάτων, της αξιοποίησης των τομεακών προγραμμάτων,

β.του προσανατολισμού των παραγωγών και των επιχειρήσεων του κλάδου σε επενδύσεις μεγάλης κλίμακος, στα συστήματα ποιότητας ΠΟΠ και ΠΓΕ και στα ποιοτικά συστήματα διαχείρισής του,

γ.της ενίσχυσης της περιβαλλοντικής διάστασης μέσω των δράσεων μέσω των οικολογικών σχημάτων, της ανακατεύθυνσης των νέων αγροτών στην αμπελοκαλλιέργεια και της συμμετοχής των αμπελουργών σε συλλογικά σχήματα (ομάδες παραγωγών, οινοποιητικούς συνεταιρισμούς).

• Της αποδοτικής αξιοποίησης των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων, αφού οι νέες τεχνολογίες ως νέος πυλώνας ανάπτυξης που επιτρέπουν την ανάλυση ενός νέου μοντέλου, απαιτούν περισσότερα κεφάλαια.
• Την αναγκαιότητα διατήρησης και ενδυνάμωσης του οικογενειακού μοντέλου παραγωγής που αποτελεί τον κορμό των τοπικών κοινωνιών, βασισμένου υπό τις προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν, σε ένα νέο πλαίσιο βιωσιμότητας και ανάπτυξης.

Στον παρακάτω σύνδεσμο της ΕΘΕΑΣ μπορείτε να παρακουλουθήσετε τις παρουσιάσεις των εισηγητών του Συνεδρίου.