Ασφάλεια Τροφίμων: Βασικές έννοιες, οικονομική διάσταση και κλιματική αλλαγή

Το βιβλίο του Ζαχαρία Παπανικολάου

Οι ασθένειες και οι θάνατοι από την κατανάλωση ή την έκθεση σε μολυσμένα τρόφιμα αποτελούν συνεχή απειλή για τη δημόσια υγεία και την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη παγκοσμίως, γι’ αυτό «η ασφάλεια τροφίμων σώζει ζωές» όπως υποστηρίζει ο γεωπόνος (ΑΠΘ) Ζαχαρίας Παπανικολάου, στέλεχος διοίκησης σε βιομηχανίες τροφίμων. Ο Ζ. Παπανικολάου, ο οποίος σήμερα είναι ακαδημαϊκός υπότροφος στο Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων της Σχολής Οικονομίας και Διοίκησης του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας, παρουσιάζει ένα σημαντικό βιβλίο για όσους ασχολούνται επαγγελματικά με το τρόφιμο, γραμμένο όμως με τρόπο που το κάνει προσιτό στο ευρύ κοινό.

 

Στο βιβλίο αναλύονται οι κύριοι κίνδυνοι για την ασφάλεια των τροφίμων, οι οποίοι εντοπίζονται σε όλους τους κρίκους της διατροφικής αλυσίδας: από την πρωτογενή παραγωγή και τη μεταφορά των τροφίμων, τη διαδικασία της θερμικής επεξεργασίας τους μέχρι την αποθήκευση, τη συσκευασία και τη διανομή τους στα σημεία πώλησης. Μετά τη διατύπωση ορισμών και την οριοθέτηση του ζητήματος στο πλαίσιο του σύγχρονου διατροφικού συστήματος, ο συγγραφέας περνάει στην ανάλυση επιμέρους ζητημάτων που έχουν αναδειχθεί στη διεθνή έρευνα των τροφίμων. Όπως είναι για παράδειγμα οι πανδημίες και η κλιματική αλλαγή.

Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι η κατανάλωση τροφίμων συνδέεται με τον κορωνοϊό, εντούτοις ο Covid-19 και οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για στην ασφάλεια των τροφίμων από μεταδοτικές νόσους αποτελούν ξεχωριστό κεφάλαιο στο βιβλίο. Όπως άλλωστε ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελεί η ανάλυση του συγγραφέα για την κλιματική αλλαγή, καθώς είναι πεπεισμένος πως το εν εξελίξει φαινόμενο και η μεταβλητότητα των καιρικών συνθηκών είναι μεταξύ των παραγόντων που μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στη φύση και την εμφάνιση κινδύνων για την ασφάλεια των τροφίμων.

«Η σαλμονέλωση, η καμπυλοβακτηρίωση, η λιστερίωση, άλλες βακτηριακές λοιμώξεις, παρασιτικές λοιμώξεις και ιογενή διαρροϊκά σύνδρομα αποτελούν τροφιμογενείς διαρροϊκές ασθένειες, που έχουν αναγνωριστεί ως προτεραιότητα για πιο τακτική παρακολούθηση λόγω των μεταβαλλόμενων κλιματικών αλλαγών» υποστηρίζει ο Ζ. Παπανικολάου.

Κι επειδή η σαλμονέλα (σε πουλερικά, χοιρινό και προϊόντα αβγών) εξακολουθεί ν’ αποτελεί μείζονα κίνδυνο, εξαιτίας της ικανότητάς της να επιβιώνει σε περιβάλλοντα χαμηλής υγρασίας για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο συγγραφέας αφιερώνει ένα κεφάλαιο στη συγκεκριμένη βακτηριακή λοίμωξη που ταλαιπωρεί τη μαζική εστίαση -κι όχι μόνο- σε όλο τον κόσμο.

Οι μικροβιακοί κίνδυνοι στα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν, επίσης, ένα από τα κύρια αντικείμενα της μελέτης του Ζ. Παπανικολάου, καθώς και σε αυτή την κατηγορία τροφίμων τα κρούσματα είναι πολλά. Οι κίνδυνοι μόλυνσης φρούτων και λαχανικών είναι παρόντες σε όλη την αλυσίδα παραγωγής, από το χωράφι μέχρι το πιάτο του καταναλωτή, και η ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών είναι μια πιθανότητα που πρέπει να αντιμετωπίζεται με επιτυχία  συνεχώς από τους επαγγελματίες και τους ιδιώτες καταναλωτές τροφίμων.

Το κεφάλαιο που αξίζει να διαβάσουν με προσοχή οι επαγγελματίες της κουζίνας είναι αυτό για την υγιεινή των τροφίμων, στο οποίο ο συγγραφέας παρουσιάζει τις προϋποθέσεις και τις τεχνολογίες που ορίζουν κι εξασφαλίζουν την υγιεινή των προϊόντων που διαχειρίζονται καθημερινά.

Συνολικά, το βιβλίο του Ζ. Παπανικολάου αποτελεί ένα χρήσιμο εγχειρίδιο για επαγγελματίες και ιδιώτες, με πληθώρα πληροφοριών από τη διεθνή βιβλιογραφία και τη συστηματική παρουσίαση των κορυφαίων ζητημάτων από τη σύγχρονη ατζέντα της ασφάλειας τροφίμων.


Ασφάλεια Τροφίμων: Βασικές έννοιες, οικονομική διάσταση και κλιματική αλλαγή

Ζαχαρίας Παπανικολάου

Εκδόσεις Δίσιγμα, 2023

ISBN: 978-618-202-153-8

Σελ. 180

18 €

You might also like