Μαζική εστίαση: Μειώνεται η ασφάλεια, αυξάνουν τα ατυχήματα, αδυνατεί ο έλεγχος

Τα όσα τραγικά συνέβησαν στο Everest στην Πλατεία Βικτωρίας δεν είναι κάτι συνηθισμένο. Αντίθετα, είναι ολοένα και πιο σύνηθες φαινόμενο να χαλαρώνουν τα μέτρα ασφάλειας, να παραβιάζονται οι κανονισμοί λειτουργίας και να περιορίζονται οι έλεγχοι στη μαζική εστίαση, με αποτέλεσμα να αυξάνουν οι πιθανότητες να προκύψει  πρόβλημα κι, εφόσον αυτό εμφανιστεί, να έχει ανεξέλεγκτες συνέπειες.

Ρεπορτάζ, συνεντεύξεις: Θανάσης Αντωνίου. Φωτογραφίες: Νίκος Χριστοφάκης/ zougla.gr.

 

Η τρομερή έκρηξη την 1^η Δεκεμβρίου 2016 σε κατάστημα της everest στην πλατεία Βικτωρίας που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο εργαζόμενης στη συγκεκριμένη επιχείρηση, της λογίστριας Βασιλικής Παραστατίδου 42 ετών και τον τραυματισμό άλλων πέντε ανθρώπων, σόκαρε της ελληνική κοινωνία, προβλημάτισε τις αρχές και τον κλάδο της μαζικής εστίασης και προκάλεσε πολλές αντιδράσεις· είναι χαρακτηριστικό ότι τις πρώτες ημέρες μετά το περιστατικό πραγματοποιήθηκαν δύο συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και μια πορεία στο κέντρο της Αθήνας, ενώ ανάλογες αντιδράσεις καταγράφτηκαν και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας σε καταστήματα της συγκεκριμένης αλυσίδας.

Μπορεί  ο κλάδος του επισιτισμού να μην θεωρείται κλάδος υψηλού κινδύνου, εντούτοις τα στοιχεία δείχνουν ότι, ειδικά τα τελευταία χρόνια, τα δυσάρεστα περιστατικά που τον αφορούν πληθαίνουν. Πάνω από 180 ήταν το 2015 τα περιστατικά κατά τα οποία το Πυροσβεστικό Σώμα χρειάστηκε να επέμβει για να επιλύσει προβλήματα που σχετίζονται μόνο με εστιατόρια σε ολόκληρη την Ελλάδα. Ορισμένα από τα περιστατικά  αφορούσαν αντλήσεις υδάτων ύστερα από ξαφνικές νεροποντές και απεγκλωβίσεις προσώπων, αρκετά ήταν ψευδείς ή λανθασμένες κλήσεις για βοήθεια, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία τους αφορούν μικροεκρήξεις και πυρκαγιές, από ασήμαντες μέχρι και τελείως καταστροφικές. Ανάλογη σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς θα είναι η εικόνα και το 2017, τη χρονιά που πέρασε όμως υπήρξε ένα ανθρώπινο θύμα. Κι αυτό συνιστά σοβαρό πισωγύρισμα.

Σύμφωνα με το Διεθνή Οργανισμό Εργασίας, κάθε 15 δεύτερα ένας εργαζόμενος χάνει την ζωή του από εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική ασθένεια και 153 εργαζόμενοι έχουν ένα εργατικό ατύχημα. Περίπου 6.300 άνθρωποι χάνουν κάθε μέρα τη ζωή τους εξαιτίας ενός εργατικού ατυχήματος ή μιας επαγγελματικής ασθένειας· οι θάνατοι είναι πάνω από 2,3 εκατ. ετησίως.

Το χρονικό του περιστατικού

Ας ανακεφαλαιώσουμε όμως το τι ακριβώς συνέβη την πρώτη ημέρα του Δεκεμβρίου του 2016 στην κεντρική πλατεία της Αθήνας.

• Αρχικά εντοπίστηκε από τον υπεύθυνο νυχτερινής βάρδιας μυρωδιά στο υπόγειο του καταστήματος, η οποία εκτιμήθηκε ότι προέρχεται από το ψυγείο.
• Ο διευθυντής της πρωινής βάρδιας κάλεσε τη συνεργαζόμενη τεχνική εταιρεία και ο τεχνικός της, όταν έφτασε, κατέβηκε στο υπόγειο, διαπίστωσε διαρροή στο ψυγείο κι άρχισε τις εργασίες λίγο πριν τις 8.00.
• Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ο τεχνικός δεν ενημέρωσε για τη φύση της εργασίας του, δεν θεώρησε ότι πρέπει να αποκλειστεί ο χώρος και να απαγορευτεί η παρουσία τρίτων προσώπων εκεί, δεν έλαβε ιδιαίτερα μέτρα ούτε ζήτησε να διακοπεί η λειτουργία του καταστήματος.
• Στις 9.00 στο χώρο κατεβαίνει η Βασιλική Παραστατίδου και κατευθύνεται στο γραφείο της. Μάλιστα η κάμερα ασφαλείας κατέγραψε τη στιγμή της εισόδου της στο υπόγειο.
• Ακολουθούν τρεις εκρήξεις μέσα σε περίπου 10 δευτερόλεπτα. Ανάμεσα στην πρώτη και την τρίτη, ο τεχνικός βγαίνει από το υπόγειο τρέχοντας κι ενημερώνει τους εργαζόμενους ότι υπάρχει πρόβλημα στο υπόγειο, ζητώντας τους να εκκενώσουν το κατάστημα. Η Βασιλική Παραστατίδου παγιδεύεται στο υπόγειο και χάνει τη ζωή της.
• Σύμφωνα με τις πρώτες και πάντως ανεπίσημες εκτιμήσεις της Πυροσβεστικής, ο τεχνικός χρησιμοποίησε φιάλη ασετυλίνης για τις εργασίες που είχε προγραμματίσει. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο τεχνικός δεν είχε καθαρίσει τους σωλήνες της ψύξης από το φρέον που περιείχαν, με αποτέλεσμα το φρέον να διασπαστεί και να προκαλέσει φωτιά αρχικά και έκρηξη στη συνέχεια. Γι’ αυτό άλλωστε ο τεχνικός πρόλαβε να απομακρυνθεί από το υπόγειο, στη φάση της εκδήλωσης της πυρκαγιάς και πριν τη μεγάλη έκρηξη. Η ερμηνεία αυτή όμως αμφισβητείται.

Μετά το περιστατικό

Το θανατηφόρο περιστατικό στην Πλατεία Βικτωρίας πήρε διαστάσεις τις επόμενες ημέρες καθώς υπήρξαν αντιδράσεις, τόσο από μερίδα του συνδικαλιστικού κινήματος,  όσο κι από την πολιτεία. Διάφορα εργατικά σωματεία, που πάντως δεν ανήκουν επίσημα στη ΓΣΕΕ, διοργάνωσαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας έξω από το κλειστό κατάστημα και πραγματοποίησαν πορεία στο  κέντρο της Αθήνας.

Στις 8/12,  36 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσαν ερώτηση στην υπουργό Εργασίας για την ασφάλεια των εργαζομένων με αφορμή το εργατικό ατύχημα. Οι βουλευτές θέτουν το ερώτημα αν «η εταιρεία Everfood Α.Ε. λαμβάνει γενικότερα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια των εργαζομένων της και την πρόληψη αναλόγων περιστατικών» και επισημαίνουν ότι «χρήζουν διερεύνησης οι συγκεκριμένες συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε το δυστύχημα και το πώς διεξάγονταν εργασίες συντήρησης με το κατάστημα σε λειτουργία».

 

Τι έπραξαν οι Αρχές

Οι αρμόδιες υπηρεσίες κινήθηκαν άμεσα και ξεκίνησαν την έρευνα που απαιτείται σε τέτοιες περιπτώσεις. Αμέσως μετά την έκρηξη,  κλιμάκιο του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.)  συμμετείχε στις έρευνες ώστε να διακριβωθούν οι συνθήκες και τα αίτια, αλλά και να αποδοθούν ευθύνες, όπου διαπιστωθούν παραβάσεις στην τήρηση των μέτρων. «Το Σ.ΕΠ.Ε., ανταποκρινόμενο στο ρόλο του ως εγγυητής της εργατικής νομοθεσίας, θα εξαντλήσει όλα τα νόμιμα περιθώρια για την πλήρη διερεύνηση της υπόθεσης και την απόδοση των ευθυνών, όπου αυτές αναλογούν» ανακοίνωσε μέσω δελτίου Τύπου το υπουργείο Εργασίας.

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση κι εξαιτίας του θανατηφόρου συμβάντος, η πολιτεία κινήθηκε άμεσα, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο σε δεκάδες άλλες περιπτώσεις όπου η υποστελέχωση των ελεγκτικών μηχανισμών αφήνει την αγορά ακάλυπτη. Το Grill επικοινώνησε με εν ενεργεία επιθεωρητές του υπουργείου οι οποίοι μας επιβεβαίωσαν ότι, πράγματι, οι αρμόδιες υπηρεσίες είναι υποστελεχωμένες και ο φόρτος εργασίας πολύ αυξημένος.

Επιθεωρητής Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία και πολιτικός μηχανικός, που εργάζεται στο Κέντρο Πρόληψης Επαγγελματικού Κίνδυνου  (ΚΕ.Π.Ε.Κ.) Αθηνών ανέφερε σχετικά: «Τα εστιατόρια δεν θεωρούνται σε γενικές γραμμές εργασιακοί  χώροι με αυξημένα προβλήματα όσο αφορά την ασφάλεια και την υγιεινή των εργαζομένων, παρόλα αυτά οι υπηρεσίες μας πραγματοποιούν συνεχείς ελέγχους σε όλη την περιοχή της δικαιοδοσίας μας καθημερινά. Είμαστε όλοι έξω, συνεχώς, από τη διεύθυνση μέχρι τον πιο απλό υπάλληλο, για να διεκπεραιώσουμε το μεγάλο όγκο δουλειάς».

Φυσικό αέριο: ερωτηματικό

Τα πρώτα λεπτά μετά την έκρηξη επικράτησε η εντύπωση ότι αυτή οφειλόταν σε διαρροή φυσικού αερίου, κάτι το οποίο ελέγχεται όμως διότι το κατάστημα δεν λειτουργούσε με φυσικό αέριο.  Όπως μας ενημέρωσαν από την Εταιρεία Παροχής Αερίου (ΕΠΑ), μετά το ατύχημα έγινε για τυπικούς λόγους έλεγχος από συνεργείο  της ΕΠΑ στο δρόμο, μπροστά από το κατάστημα, διότι το κατάστημα ήταν αποκλεισμένο ως  χώρος έρευνας. Το κατάστημα δεν είχε ενεργή παροχή φυσικού αερίου εδώ και πολύ καιρό, είχε αφαιρεμένο μετρητή· επρόκειτο για αρκετά παλιό πελάτη που είχε διακόψει την παροχή.

Η Ειρήνη Ξηρουχάκη, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων της ΕΠΑ, μας επιβεβαίωσε ότι «δεν υπάρχουν ενδείξεις πως το ατύχημα συνδέεται κατά οποιοδήποτε τρόπο με το φυσικό αέριο. Το ωστικό κύμα της έκρηξης όμως προκάλεσε κάποιες φθορές στο κεντρικό δίκτυο που διέρχεται μπροστά από το κατάστημα, στο δρόμο· οι φθορές αυτές αποκαταστάθηκαν άμεσα».

Είναι πράγματι πανθομολογούμενο ότι  δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα με το φυσικό αέριο και μάλιστα ο κλάδος της μαζικής εστίασης επιδιώκει τη σύνδεσή του με το δίκτυο του φυσικού αερίου διότι διασφαλίζεται η ασφάλεια των εγκαταστάσεων. Οι φιάλες υγραερίου ενέχουν κάποιους κινδύνους με την έννοια ότι το υγραέριο ως καύσιμο, είναι βαρύτερο του αέρα και σε περίπτωση διαφυγής, κατακάθεται χαμηλά.

Σε αντίθεση με το αέριο του οποίου η πολύ θετική ιδιότητα είναι ότι, σε περίπτωση που διαφύγει, φεύγει ψηλά στον αέρα.  «Το δίκτυο του φυσικού αερίου είναι πολύ σύγχρονο, έχει αναπτυχθεί την τελευταία δεκαετία, ακολουθεί την κατασκευή και τις προδιαγραφές των δικτύων των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών κι έχει πολύ αυστηρές προδιαγραφές» μας είπε η Ειρ. Ξηρουχάκη και συμπλήρωσε:  «Η ίδια η εταιρεία εφαρμόζει πολύ αυστηρούς κανόνες ασφαλείας, επιθεωρεί συχνά το δίκτυο και αντικαθιστά τα παλαιότερα μέρη του για να διασφαλίσει την απρόσκοπτη ροή του αερίου, ότι όλα λειτουργούν με ασφάλεια κι όλα αυτά οδηγούν στο αποτέλεσμα να μην υπάρχει απολύτως κανένα περιστατικό σχετικό με το φυσικό αέριο».

 

Τι ορίζει η νομοθεσία

Σύμφωνα με το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.), το οποίο αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λειτουργίας, η νομοθεσία για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων προβλέπει ότι ο εργοδότης κάθε χώρου εργασίας οφείλει να διασφαλίσει την ύπαρξη γραπτής εκτίμησης των επαγγελματικών κινδύνων και τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων.

Ενδεικτικά παραδείγματα τεχνικών μέτρων προστασίας είναι η ύπαρξη κατάλληλου εξοπλισμού που θα διαθέτει τις κατάλληλες ασφαλιστικές διατάξεις, θα έχει την απαραίτητη πιστοποίηση εφόσον απαιτείται από τους κανονισμούς, θα είναι συντηρημένος και θα λειτουργεί σωστά. Επίσης θα πρέπει να υπάρχουν τα κατάλληλα συστήματα εξαερισμού για την αποφυγή δημιουργίας εκρηκτικής ατμόσφαιρας, να υπάρχει εξοπλισμός πυροπροστασίας, επαρκείς και πυράντοχες οδεύσεις διαφυγής και έξοδοι κινδύνου, να έχουν εξαλειφθεί οι πιθανές πηγές ανάφλεξης κ.ά.

Όπως επισημαίνει το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.  σε πρόσφατο ενημερωτικό σημείωμα, το οποίο κυκλοφόρησε αμέσως μετά το τραγικό περιστατικό, «η επιλογή των υλικών που χρησιμοποιούνται για εργασίες ή υποστηρικτικές λειτουργίες, πρέπει να λαμβάνει υπόψη το κριτήριο της ασφάλειας των εργαζομένων και να γίνεται προσπάθεια εφαρμογής των αρχών ‘εγγενούς ασφάλειας’. Η αρχή αυτή πρέπει να εφαρμόζεται και στην επιλογή του ψυκτικού υλικού».

Τα οργανωτικά μέτρα προστασίας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την κατάλληλη εκπαίδευση και την τήρηση των κανονισμών (πχ. για τις εργασίες συγκόλλησης το Π.Δ. 95/78, για τις θερμές εργασίες η Πυροσβεστική Διάταξη 7/96 κ.λπ.). Μεγάλη σημασία έχει η ύπαρξη διαδικασιών ασφάλειας, η επάρκεια του προσωπικού, το να μην γίνεται εντατικά η εργασία αλλά να τηρούνται οι διαδικασίες ασφάλειας, η ύπαρξη σχεδίων και η αντίστοιχη εκπαίδευση για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων. Στο πλαίσιο των οργανωτικών μέτρων «εντάσσεται και η διασφάλιση ότι οι εργασίες συντήρησης θα πραγματοποιούνται σε ώρες που δεν θα εργάζονται ταυτόχρονα άλλοι εργαζόμενοι και δεν θα υπάρχουν πελάτες στο κατάστημα» αναφέρει με νόημα το Ινστιτούτο.

Όχι και τόσο σπάνια περίπτωση…

Οι εκρήξεις σε χώρους μαζικής εστίασης δεν είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο· το αντίθετο μάλιστα: μέσα σε μια δεκαετία, μόνο στην Αθήνα, έχουν καταγραφεί τρία πολύ σημαντικά περιστατικά που άφησαν πίσω τους αρκετούς νεκρούς.

20 Ιουνίου 2007: Ύστερα από έκρηξη φιάλης υγραερίου σε ψητοπωλείο στην Άνω Νέα Σμύρνη, έχασαν τη ζωή τους δύο άτομα και τραυματίστηκαν άλλα έξι. Επιτόπου έχασε τη ζωή της η 50χρονη Ελένη Κωστούλα, η οποία εργαζόταν στο ψητοπωλείο των αδελφών της Μάρθας και Βάσως, στη συμβολή των οδών Αγχιάλου και Βοσπόρου, ενώ λίγες ημέρες αργότερα απεβίωσε ένας 62χρονος πολυτραυματίας, περαστικός από το κατάστημα. Είχαν επίσης τραυματιστεί οι σύζυγοι των δύο ιδιοκτητών καθώς και η 90χρονη μητέρα τους. Το περιστατικό είχε γίνει πολύ γνωστό διότι ένας από τους τραυματίες ήταν ο διεθνής μπασκετμπολίστας Λιβέρης Ανδρίτσος, διοικητικός υπάλληλος στην ΚΑΕ Πανιώνιος εκείνο το διάστημα. Ο Λ. Ανδρίτσος είχε υποστεί εγκαύματα σε όλο τον κορμί του αλλά κι εσωτερικά (από τη εισπνοή φλεγόμενου προπανίου), όταν αντί να διαφύγει μετά την πρώτη έκρηξη έσπευσε στο εσωτερικό του καταστήματος για να σώσει εγκλωβισμένους και δέχτηκε εκεί τη δεύτερη έκρηξη. Η έκρηξη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αξιωματικών του Ανακριτικού της Πυροσβεστικής, προκλήθηκε από διαρροή προπανίου.

 

 

28 Απριλίου 2012: Ισχυρή έκρηξη σε ψητοπωλείο- ταβέρνα στην Καλλιθέα η οποία προκλήθηκε από τη διαρροή υγραερίου και ακολουθήθηκε από  μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε ολοκληρωτικά το κατάστημα στη συμβολή των οδών Γαλατείας και Ευαγγελιστρίας. Νεκρή ανασύρθηκε μια γυναίκα 50 ετών ιδιοκτήτρια της επιχείρησης, ενώ το αστυνομικό δελτίο κατέγραψε και τρεις τραυματίες.

5 Ιουνίου 2015: Φωτιά ξέσπασε σε κουζίνα κεντρικού εστιατορίου στην Αλεξανδρούπολη, φωτιά η οποία αποδίδεται σε ανάφλεξη φριτέζας σε ώρα λειτουργίας. Το αστυνομικό δελτίο κατέγραψε έναν τραυματία.

2 Νοεμβρίου 2016: Φωτιά ξέσπασε στο κεντρικό εστιατόριο Polis, στα Χανιά. Καταγράφτηκαν δύο τραυματίες με ελαφρά εγκαύματα. Λίγο πριν την επέμβαση της Πυροσβεστικής, καταγράφτηκε έκρηξη η οποία προκάλεσε μεγάλες ζημιές στο κατάστημα. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις των Πυροσβεστών, η έκρηξη προήλθε από διαρροή υγραερίου.

11 Δεκεμβρίου 2016: Πυρκαγιά εκδηλώθηκε σε εστιατόριο, στο ξενοδοχείο Πίνδος Resort στην Κρανιά Γρεβενών, του ομώνυμου νομού. Από την πυρκαγιά προκλήθηκαν εκτενείς υλικές ζημιές στον εξοπλισμό και τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης.

1 Ιανουαρίου 2017: Τέλος, με πυρκαγιά σε εστιατόριο ξεκίνησε και το 2017: πυρκαγιά από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία ξέσπασε σε εστιατόριο στην πλατεία Ελαιών στην Κηφισιά το πρωί της Πρωτοχρονιάς. Η φωτιά ξέσπασε στις 7:18 και στο σημείο έσπευσαν τρία οχήματα της Πυροσβεστικής με πέντε πυροσβέστες, οι οποίοι στις 8:45 την έθεσαν υπό έλεγχο.

Για το περιστατικό στο everest

Το Grill συνομίλησε με παράγοντες και τεχνικούς που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη αγορά της επαγγελματικής ψύξης, των τεχνικών υπηρεσιών και, φυσικά, της μαζικής εστίασης και καταγράφει τις απόψεις τους σε μα προσπάθεια να εξαχθούν κάποια πρώτα συμπεράσματα.

Πρώτο συμπέρασμα: Δεν φταίει η ψύξη. Το φρέον 507 που χρησιμοποιείται στους ψυκτικούς θαλάμους δεν είναι αναφλέξιμο ή εκρηκτικό, τουλάχιστον όχι στις ποσότητες που υπάρχουν σε τέτοιου μεγέθους εγκαταστάσεις. Αυτό ήταν το υγρό που υπήρχε στις σωληνώσεις στο υπόγειο του μοιραίου καταστήματος. Ο τεχνικός ξεκίνησε κάνοντας ανάκτηση του συγκεκριμένου υγρού, δηλαδή ‘ρούφηξε’ το υγρό και το συγκέντρωσε σε μια φιάλη. Στη συνέχεια με το φλόγιστρο πέρασε στη δεύτερη φάση της εργασίας του. Εκτέλεσε την πρώτη εργασία μέσα στον ψυκτικό θάλαμο χωρίς να υπάρξει κανένα πρόβλημα και στη συνέχεια, σύμφωνα με πληροφορίες, βγήκε έξω από το θάλαμο, στο εξωτερικό μέρος και πιο συγκεκριμένα στην ψευδοροφή για να κάνει θερμές εργασίες.

Εκεί, προέκυψε η ανάφλεξη. «Δεν είναι θέμα ψυκτικού υγρού αλλά η πρώτη πιθανότητα είναι η διαρροή φυσικού αερίου – διότι αυτό είναι ελαφρύτερο του αέρα και συγκεντρώνεται προς τα πάνω· αέριο από κάποια σωλήνα της επιχείρησης ή της πολυκατοικίας. Όλα τα δεδομένα συγκλίνουν στην υπόθεση ενός εύφλεκτου αερίου, ελαφρύτερου από τον αέρα» μας είπε έμπειρος τεχνικός που ζητήσαμε τη γνώμη του.

Δεύτερο συμπέρασμα: σπάνια περίπτωση. Αξίζει να επισημάνουμε οτι η εταιρεία η οποία είχε αναλάβει το συμβόλαιο της everest είναι μια από τις παλαιότερες και πιο έμπειρες στον κλάδο, με πολυσχιδή δραστηριότητα στον τομέα της βιομηχανικής ψύξης, με άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό που έχει αντιμετωπίσει πληθώρα ιδιαίτερων καταστάσεων στο παρελθόν. Παράγοντες της επαγγελματικής ψύξης με τους οποίους συνομιλήσαμε κάνουν λόγο  κάνουν λόγο για έναν μη προβλέψιμο παράγοντα, για ένα αναπάντεχο, σπάνιο περιστατικό.

Σύμβουλος επιχειρήσεων σε θέματα ασφάλειας σχολιάζει: «Ακόμα και όσοι έχουν εκπαιδευτεί στα καλύτερα κέντρα σε Ευρώπη και ΗΠΑ, ακόμα και οι πολύ έμπειροι τεχνικοί σε θέματα ασφάλειας, έρχονται συχνά αντιμέτωποι με μη προβλέψιμους παράγοντες, με σπάνια ατυχήματα, που γίνονται για πρώτη φορά και δεν είναι στην ‘εκπαιδευτική ύλη’. Βέβαια οι συνθήκες και τα δεδομένα των ατυχημάτων αυτών συλλέγονται και, στη συνέχεια, εντάσσονται στην εκπαίδευση που λαμβάνουν στο εξής οι τεχνικοί ασφάλειας».

Τρίτο συμπέρασμα: εκκένωση υπό όρους. Στην αιτίαση ότι όλοι οι εργαζόμενοι πρέπει να απομακρύνονται από το χώρο εργασίας- κάτι που δεν έγινε στο συγκεκριμένο everest, οι ίδιοι τεχνικοί υποστηρίζουν ότι αυτό έχει να κάνει με τη φύση της εργασίας και τους παρόντες παράγοντες επικινδυνότητας που εμπεριέχει ο χώρος εργασιών.  Στην αιτίαση ότι μια σειρά από εργασίες στο υπόγειο, δεν θα έπρεπε να γίνονται χωρίς την πρόσθετη λήψη μέτρων, οι συνομιλητές μας στέκονται στο γεγονός ότι το υπόγειο της συγκεκριμένης επιχείρησης ήταν αρκετά μεγάλο κι ότι εφόσον ο τεχνικός που θα εργαστεί εκεί εκτιμήσει ότι δεν συντρέχει λόγος, δεν είναι αναγκαία η λήψη ιδιαίτερων μέτρων.

Σε ευρωπαϊκή διάσκεψη στη Χάγη για το κόστος και τα οφέλη των συστημάτων ασφάλειας και υγείας στην εργασία, διαπιστώθηκε ότι το οικονομικό κόστος των συστημάτων  αυτών συνήθως αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 0,1% της μισθοδοσίας· πολύ χαμηλότερα από το κόστος ατυχημάτων ασθενειών κ.λπ.